Юлашки вӑхӑтра ҫынсен пӗр пайӗ «Bla-bla-car» тытӑмпа анлӑ усӑ курма пуҫларӗ. Ун урлӑ пассажирсем ҫула май машина тупаҫҫӗ, водительсем — пассажир. Вӑл тытӑма темиҫе ҫул каялла ҫынсене ҫула май лартса кайма йӗркеленӗ. Тӳлевсӗр илсе ҫӳрекенсем те пулнӑ, е питӗ йӳнӗ хакпа. Халӗ ҫав пулӑшу услама ҫаврӑнчӗ. Асӑннӑ тытӑмра регистрациленсе укҫа тӑваҫҫӗ.

Нумаях пулмасть Чӑваш Ен Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑх министерстви, ҫул-йӗр инспекторӗсем, налук службин специалисчӗсем рейд йӗркеленӗ. Вӗсем пассажирсене таксипе турттарас ӗҫе епле йӗркеленине Шупашкар районӗнче тӗрӗсленӗ.

15 транспорта чарнӑ. «Lada Largus» автомобиль водителӗ ҫул ҫӳрекенсене «Bla-bla-car» сервис урлӑ тупса Шупашкартан Мускава турттарнӑ.

Шупашкар тата Вӑрнар районӗсенче ҫул-йӗр юсанине Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хушнипе пахаланӑ. Тӗрӗслеве ЧР Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствин тата «Чӑвашупрдор» хысна предприятийӗн ӗҫченӗсем тухнӑ. Вӗсем Шупашкар районӗнче «Кӳкеҫ - Иккасси - Колешша», Вӑрнар районӗнче «Шӑхасан - Нурӑс» ҫулсене епле юсанине хакланӑ. Ик ҫӗрте те «ВолгаДорСтрой» тулли мар яваплӑ общество ӗҫлет. Шупашкар районӗнчи объекта ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче юсама тытӑннӑ. Контракт хакӗ — 136,6 млн тенкӗ. Ӗҫе чӳк уйӑхӗнче вӗҫлемелле. Вӑрнар районӗнчи юсав хакӗ — 323,5 млн тенкӗ. Ҫула ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче юсама пуҫланӑ та чӳк уйӑхӗн вӗҫӗнче вӗҫлемелле. Палӑртнине подряд организацийӗ вӑхӑтра вӗҫлеме шантарнӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарта такси водителӗсен конкурсӗ иртнӗ. Вӑл Раҫҫейри ӑмӑртӑвӑн пӗрремӗш тапхӑрӗ пулнӑ. Унта «Движок» таксопарк водителӗ Артур Михайлов ҫӗнтернӗ. Каярах вӑл Сочи хулине тухса кайӗ. Унта Чӑваш Ен чысне хӳтӗлӗ.

«Лучший водитель такси в России» (чӑв. Таксин Раҫҫейри чи лайӑх водителӗ) конкурса хутшӑнакансен таксипе ҫыхӑннӑ саккунсене ӑнлантарса пама тивӗ. Раҫҫейри такси кун-ҫулне те пӗлмелле, ӗҫри пултарулӑха та кӑтартмалла.

Конкурса икӗ хӗрарӑм-таксист та хутшӑннӑ. Анчах вӗсем ҫӗнтереймен. Артур Михайлова 15 пин тенкӗ парса хавхалантарнӑ. Пӗлтӗр те иккӗмӗш вырӑна тухнӑ Петр Иванов кӑҫал та — иккӗмӗш. Уншӑн ӑна 10 пин тенкӗ панӑ, виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ Павел Григорьева — 5 пин тенкӗ.

Чӑваш Ен Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствинче саккуна ҫирӗп пӑхӑнакан ҫынсем ӗҫлеҫҫӗ. Ҫакна пӑтӑрмахлаистори ҫирӗплетсе парать темелле.

27 ҫулти арҫын министерствӑра ӗҫлекен пӗр хӗрарӑма сӗтев парас тенӗ. 200 пин тенке вӑл 55 ҫулти паллаканӗ пулӑшнипе тыттарма хӑтланнӑ. Министерствӑра ӗҫлекен хӗрарӑмӑн хайхине пассажирсене муниципалитетсем хушшинчи турттаракана палӑртмалли уҫӑ конкурсра ҫӗнтерме пулӑшмалла пулнӑ.

Хӑйне сӗтев сӗннине хӗрарӑм министерствӑри хӑйӗн пуҫлӑхӗсене пӗлтернӗ, унтисем — право хуралҫисене.

Сӗтев сӗннӗшӗн РФ Пуҫиле кодексӗн статйисемпе пуҫиле ӗҫсем пуҫарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӑтӑрмах ҫак уйӑхӑн 19-мӗшӗнче пулса иртнӗ.

Паян пирӗн республикӑра кӗтмен-туман ҫӗртен асар-писер ҫил-тӑман алхасать. Ҫавна пула «Атӑл» М-7 автоҫулӑн пӗр пайне, Ҫӗрпӳрен Тутарстан еннелле каяканнине, вӑхӑтлӑха хуплама тивнӗ. Кун пирки ҫул-йӗр инспекторӗсем хайсен Инстаграмри аккаунтӗнче кӑнтӑрла ҫитиччен хыпарланӑччӗ.

Сӑмах май каласан, федераци трасси ҫинче паян ирех авари пулнӑ. Куславкка район территориийӗнче фурӑпа бензовоз ҫапӑннӑ. Топливо юхса тухман. Водительсене вара тухтӑр пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ.

Ҫула хуплани пирки каларӑмӑр та, кӑнтӑрла иртни икӗ сехет ҫитеспе ӑна уҫнӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви Росавтодоруа пӑхӑнса тӑракан «Волго-Вятскуправтодор» федерацин хысна учрежденийӗ хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ. Унта М-7 федераци трасси ҫинчи 679 километрӗнчен пуҫласа 730 километр таранчченхи лаптӑка уҫнине каланӑ.

Кӑҫал Чӑваш Енре 55 километр ҫул юсама, тепӗр 19 километр тӑршшӗ тӗплӗн юсама палӑртнӑ. Ку хыпара паян ирпе Чӑвашт Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтернӗ.

Унчченхи «Хӑрушсӑр тата паха ҫулсем» приоритетлӑ проект малашне «Хӑрушсӑр тата пахалӑхлӑ автомобиль ҫулӗсем» наци проекчӗ пулса тӑнӑ. Ҫавна май Шупашкар агломерацине кӗрекен Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Муркашпа Шупашкар районӗсенчине ҫеҫ мар, регион пӗлтерӗшлӗ ытти ҫула та юсама шантараҫҫӗ.

Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ РФ Хӑрушсӑрлӑх канашӗн секретарӗ Николай Патрушев Сарӑту, Пенза облаҫӗсенчи тата Чӑваш Енри ҫулсене критикленине пӗлтернӗччӗ. Япӑх ҫула пула аварисем сиксе тухаҫҫӗ, ҫулсем начар пулни коррупципе те ҫыхӑннӑ тесе шухӑшлать иккен Николай Патрушев. Ҫул-йӗр ыйтӑвне Ижевскра федерацин Атӑлҫи округӗнчи регионӗсен ертӳҫисемпе ҫак эрнере ирттернӗ канашулра хускатнӑ.

Паян, раштавӑн 21-мӗшӗнче, Шупашкартан Канаша ҫӳрекен 6501-мӗш номерлӗ пуйӑс расписанийӗ улшӑнӗ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви «Содружество» акционерсен обществи хыпарлани тӑрӑх ӗнер пӗлтернӗ.

«Шупашкар 1» станцирен пуйӑс 07 сехет те 12 минутра хускалӗ, 6 километрта 07.18-07.19 сехетре пулӗ, «Шупашкар 2» патӗнче — 07.22-07.23-ре, Ишлейре — 07.33-07.34-ра, Мишерте — 07.40-07.41-ре, Шорккара — 07.44-07.45-ре, 28 километрта — 07.50-07.51-ре, 32 километрта —07.55-07.56-ра, Хурӑнварта — 08.01-08.02-ре, 38 километрта — 08.06-08.14-ра, Пустрикассинче — 08.19-08.20-ре, 46 километрта — 08.24-08.25-ре, Ҫӗрпӳре — 08.32-08.33-ре, Тракра — 08.50-09.01-ре, 74 километрта — 09.08-09.09-та, Матьшӳре — 09.13-09.14-ра, Пӗчӗк Ҫавалта — 09.24-09.25-ре, 91 километрта — 09.28-09.29-та, 98 километрта —09.36-09.37-ре, Канашӑн хӗвелтухӑҫ пайӗнче — 09.44-09.45-ре. «Канаш 1» станцие 09 сехет те 51 минутра ҫитӗ.

Монополие хирӗҫ кӗрешекен федераци службин республикӑри управленийӗ 173-мӗш маршрута ӗҫлеме чарасшӑн. Яланлӑх мар. 2019 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗччен.

Монополипе кӗрешекенсем патне пӗр усламҫӑран ҫӑхав ҫитнӗ. Ҫавна тишкернӗ май «Шупашкар (Юханшыв порчӗ) — Ҫӗрпӳ» ҫулпа хутлакан 173-мӗш маршрут йӗркене пӑсни палӑрнӑ. Асӑннӑ маршрутпа пассажирсене Софронов усламҫӑ турттарать. Ӑна Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви ятарлӑ суту-илӳ ирттермесӗрех ирӗк панӑ-мӗн. Министерство 2021 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗчченех ҫӳреттерме кӑмӑл тунӑ.

Маршурта нимле конкурссӑр пӗр-пӗр организацие пани Конкуренци ҫинчен калакан федераци саккунӗн 15-мӗш статйин 1-мӗш пайне пӑсни пулать. Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствин Софронов усламҫӑпа тунӑ килӗшӗве 2019 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗччен чарса лартмалла.

Чӑваш Енре паян, раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, муниципалитетсем хушшинчи темиҫе автобус урӑхларах маршрутпа ҫӳреме пуҫлӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтерет. Ҫӗнӗлӗх 242, 265, 325, 334, 519-мӗш маршрутсене пырса тивет.

242-мӗш маршрут Шупашкарти «Раща» чарӑнуран Муркаш районӗнчи Шурчана ҫӳрет. Малашне вӑл хулари «Ҫӗнӗ сала» станцирен хутлама пуҫлӗ. 265-мӗш маршрут Шупашкарти «Ҫӗнӗ сала» станцирен Ойкассине каять. Малашне вӑл Шупашкарта чарӑнмӗ. Кӳкеҫри Шуршӑл урамӗнче Шупашкарӑн Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ районне ҫӳренӗ 325-мӗш маршурт Шупашкарти «Вокзал ҫум» станцие ҫитсе каялла ҫаврӑнса кайӗ. «Шупашкар — Ҫӗнӗ Шупашкар» ҫулпа хутланӑ 334-мӗш маршрутра вара уйрӑмах пысӑк улшӑнусем пулса иртӗҫ. Шупашкартан Муркаш районӗнчи Мӑн Шаптака ҫӳрекен 519-мӗш маршрут та малашне «Ращаран» мар, «Ҫӗнӗ сала» автостанцирен хускалӗ.

Раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн  Шупашкарта маршрут сечӗ ылмашать. Улӑштарма палӑртнисем —  12, 20, 22, 26, 30, 32, 33, 35, 41, 44, 46, 47, 52, 54-мӗш маршрутсем. 1, 10, 14, 21, 23, 48, 49, 50, 51, 56, 59, 60, 60к, 61, 63, 65-мӗшсем пачах пулмӗҫ.

Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, 18 маршрутпа перевозчиксене конкурс ирттерсе палӑртнӑ. Тепӗр улттӑшӗпе хальлӗхе вӗҫне тухман. Пассажирсене вӑтам тата пысӑк автобуссемпе турттарӗҫ. Нумаях пулмасть автобуссен пӗр партине Шупашкара илсе килнӗччӗ.

«Садовый» микрорайона 10-мӗш троллейбус ҫӳреме пуҫлӗ. Лини ҫинче автономлӑ ҫӳрекен 5 троллейбус пулӗ. Халӑх йышлӑ ҫӳрекен вӑхӑтра троллейбуссем кашни 10 минутра пӗрре, халӑх сахал ҫӳренӗ чух 20 ҫэминутра пӗрре хутлӗҫ.

Заовражнӑй микрорайона 52-мӗш маршрут ҫкэӳрӗ, Чантӑра - 32-мӗш, Аш-какай комбинатне - 20-мӗш.